زمان تقریبی مطالعه: 2 دقیقه
 

جریان نهر (قرآن)





نَهرْ، به سكون هاء، جمع آن «انهار» به معناى محلّ جريان آب روان است، مجازاً به آب جاری‌ نيز نهر گفته مى‌شود. در این مقاله آیات مرتبط با جریان نهر معرفی می‌شوند.


۱ - جريان نهر



••• جارى شدن آب باران در بستر دره‌ها و آب راهها (و تشكيل نهرها) به اندازه ظرفيت‌شان:
أَنْزَلَ مِنَ السَّماءِ ماءً ... فَسالَتْ أَوْدِيَةٌ بِقَدَرِها ....

••• جارى شدن و پيدايش نهرهاى آب از برخى صخره‌ها، شاهدى بر سختى قلبهاى سخت‌تر از سنگ:
ثُمَّ قَسَتْ قُلُوبُكُمْ مِنْ بَعْدِ ذلِكَ فَهِيَ كَالْحِجارَةِ أَوْ أَشَدُّ قَسْوَةً وَ إِنَّ مِنَ الْحِجارَةِ لَما يَتَفَجَّرُ مِنْهُ‌ الْأَنْهارُ وَ إِنَّ مِنْها لَما يَشَّقَّقُ فَيَخْرُجُ مِنْهُ الْماءُ ....

۲ - منشأ جريان نهر




۲.۱ - اراده خداوند


جريان نهرها به اراده خداوند:
۱. أَنْزَلَ مِنَ السَّماءِ ماءً فَسالَتْ أَوْدِيَةٌ بِقَدَرِها ....
۲. ... وَ فَجَّرْنا خِلالَهُما نَهَراً.

۲.۲ - نزول باران


نزول باران و شكل گيرى نهرها، از جانب خداوند:
۱. ... وَ أَرْسَلْنَا السَّماءَ عَلَيْهِمْ مِدْراراً وَ جَعَلْنَا الْأَنْهارَ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهِمْ‌ ....
۲. أَنْزَلَ مِنَ السَّماءِ ماءً فَسالَتْ أَوْدِيَةٌ بِقَدَرِها فَاحْتَمَلَ السَّيْلُ زَبَداً رابِياً ....
۳. فَقُلْتُ اسْتَغْفِرُوا رَبَّكُمْ إِنَّهُ كانَ غَفَّاراً يُرْسِلِ السَّماءَ عَلَيْكُمْ مِدْراراً وَ يُمْدِدْكُمْ بِأَمْوالٍ وَ بَنِينَ وَ يَجْعَلْ لَكُمْ جَنَّاتٍ وَ يَجْعَلْ لَكُمْ أَنْهاراً.

۲.۳ - قدرت خداوند


جارى شدن نهرها به اراده خدا، مظهر قدرت او:
۱. أَ لَمْ يَرَوْا كَمْ أَهْلَكْنا مِنْ قَبْلِهِمْ مِنْ قَرْنٍ مَكَّنَّاهُمْ فِي الْأَرْضِ ما لَمْ نُمَكِّنْ لَكُمْ وَ أَرْسَلْنَا السَّماءَ عَلَيْهِمْ مِدْراراً وَ جَعَلْنَا الْأَنْهارَ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهِمْ‌ ....
۲. وَ أَلْقى‌ فِي الْأَرْضِ رَواسِيَ أَنْ تَمِيدَ بِكُمْ وَ أَنْهاراً ....
۳. أَمَّنْ جَعَلَ الْأَرْضَ قَراراً وَ جَعَلَ خِلالَها أَنْهاراً ....

۳ - پانویس


 
۱. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ص ۵۰۶، «نهر».    
۲. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ۱، ص ۱۶۲.    
۳. زمخشری، محمود بن عمر، الکشاف، ج ۱، ص ۱۰۷.    
۴. رعد/سوره۱۳، آیه۱۷.    
۵. بقره/سوره۲، آیه۷۴.    
۶. رعد/سوره۱۳، آیه۱۷.    
۷. کهف/سوره۱۸، آیه۳۳.    
۸. انعام/سوره۶، آیه۶.    
۹. رعد/سوره۱۳، آیه۱۷.    
۱۰. نوح/سوره۷۱، آیات۱۰-۱۲.    
۱۱. انعام/سوره۶، آیه۶.    
۱۲. نحل/سوره۱۶، آیه۱۵.    
۱۳. نمل/سوره۲۷، آیه۶۱.    


۴ - منبع



مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۳۱، ص۵۷۸، برگرفته از مقاله «جریان نهر».    


رده‌های این صفحه : موضوعات قرآنی | نهر




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.